آیا تا به حال احساس کردهاید که اتاق ناگهان دور سرتان میچرخد؟ تکان خوردن مایع گوش ممکن است نشانهای از سرگیجه وضعیتی خوشخیم پاروکسیسمال (BPPV) باشد، یکی از شایعترین انواع سرگیجه. اگر به این بیماری مبتلا شدهاید یا مشکوک به آن هستید، احتمالاً دو سوال مهم دارید: چه چیزی باعث این سرگیجه شده؟
و چگونه میتوان آن را درمان کرد؟ اگرچه همیشه نمیتوان علت دقیق BPPV را مشخص کرد، اما برخی عوامل رایج وجود دارند که میتوانند به درک بهتر و درمان مؤثر آن کمک کنند. در این مقاله، دلایل اصلی BPPV را بررسی میکنیم و به شما نشان میدهیم چگونه میتوانید در رشت درمان مناسبی پیدا کنید.

BPPV چیست؟
BPPV یا سرگیجه وضعیتی خوشخیم پاروکسیسمال یکی از شایعترین اختلالات سیستم تعادل است که به دلایل مختلف ممکن است رخ دهد. نام این بیماری دقیقاً ویژگیهای آن را توضیح میدهد:
- خوشخیم: این نوع سرگیجه خطرناک نیست، اما تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی دارد.
- پاروکسیسمال: حملات آن به صورت ناگهانی و کوتاهمدت رخ میدهند.
- وضعیتی: تغییر وضعیت بدن، مانند بلند شدن از تخت یا چرخاندن سر، میتواند حملات را تحریک کند.
- سرگیجه: احساس کاذب چرخش، حتی زمانی که شما ثابت هستید.
سرگیجه وضعیتی به دلیل جابجایی کریستالهای ریز کربنات کلسیم در گوش داخلی ایجاد میشود. این کریستالها، که به طور طبیعی بخشی از سیستم تعادلی بدن هستند، گاهی از جای خود جدا شده و وارد کانالهای نیمدایرهای گوش میشوند.
کانالهای نیمدایرهای، لولههای پر از مایعی هستند که حرکت سر را تشخیص میدهند و اطلاعات را به مغز ارسال میکنند. وقتی این کریستالها وارد این کانالها شوند، مغز سیگنالهای اشتباهی دریافت میکند که نتیجه آن، حس ناگهانی چرخش یا سرگیجه است.
علائم BPPV ممکن است شامل موارد زیر باشد :
- حملات ناگهانی سرگیجه که چند ثانیه تا چند دقیقه طول میکشند.
- حالت تهوع یا حتی استفراغ همراه با سرگیجه.
- عدم تعادل یا گیجی، بهویژه هنگام حرکت دادن سر.
- احساس چرخش محیط حتی در حالت استراحت.
در حالی که BPPV مستقیماً تهدیدکننده زندگی نیست، عوارض جانبی آن میتواند جدی باشد. افراد مبتلا به این بیماری بهویژه در معرض خطر افتادن، برخورد با اشیاء یا آسیبهای ناشی از حملات سرگیجه قرار دارند. بنابراین، تشخیص و درمان بهموقع آن ضروری است.
خبر خوب این است که درمان BPPV اغلب ساده و غیرتهاجمی است. روشهایی مانند مانور اپلی (Epley) یا تمرینات وستیبولار میتوانند کریستالها را به جای خود بازگردانند و علائم را کاهش دهند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به بررسیهای بیشتر توسط شنواییشناس یا متخصص گوش و حلق و بینی باشد تا از وجود مشکلات دیگر مطمئن شوید.
چهار علت اصلی BPPV
در اینجا رایجترین دلایل BPPV آورده شده است:
- ضربه به سر : ضربه به سر علت اصلی BPPV است. این میتواند از یک ضربه خفیف تا ضربه شدید به سر، مانند آسیبهای ناشی از تصادف رانندگی، متغیر باشد. حرکت تکاندهنده میتواند کریستالهای گوش داخلی را جابجا کند. علائم سرگیجه ممکن است بلافاصله ظاهر نشود اما ممکن است با گذشت زمان پس از آسیب ایجاد شود.
- پیری : BPPV با افزایش سن، بهویژه پس از ۶۰ سالگی، شایعتر میشود. تغییرات تخریبی طبیعی در گوش داخلی ممکن است باعث شود کریستالها راحتتر جابجا شوند. علاوه بر این، شرایطی مانند پوکی استخوان که در افراد مسن شایعتر است، ممکن است خطر را افزایش دهد. اگرچه رابطه دقیق بین پیری و BPPV کاملاً درک نشده است، اما واضح است که این بیماری افراد در همه گروههای سنی را تحت تأثیر قرار میدهد.
- عملهای گوش یا دندانپزشکی: اگرچه نادر است، اما برخی از روشهای پزشکی یا دندانپزشکی میتوانند BPPV را تحریک کنند. جراحیهای مربوط به گوش یا کارهای دندانپزشکی که باعث ارتعاش یا تغییرات فشار قابلتوجه میشود، ممکن است ذرات گوش داخلی را جابجا کند.
- عفونتهای ویروسی : عفونتهای ویروسی ممکن است نقش مهمی در ایجاد BPPV داشته باشند. ویروسها میتوانند گوش داخلی را ملتهب کنند، فشار مایع را تغییر دهند و احتمالاً کریستالها را جابجا کنند. مطالعهای که نزدیک به ۵۰۰ نفر مبتلا به BPPV را با افرادی که مبتلا نبودند مقایسه کرد، سطوح بالاتری از ویروسهای مختلف را در افراد مبتلا به BPPV نشان داد که نشاندهنده ارتباط قوی است.
سایر عواملی که باعث تکان خوردن مایع گوش میشود
در حالی که علل دقیق BPPV همیشه مشخص نیست، عوامل مختلفی وجود دارند که میتوانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. این عوامل ممکن است خطر ابتلا به BPPV را بیشتر کنند و باید هنگام تشخیص و درمان در نظر گرفته شوند:
- میگرن: تحقیقات نشان دادهاند که افرادی که به میگرن مبتلا هستند، بیشتر در معرض ابتلا به BPPV قرار دارند. این دو بیماری ممکن است از طریق مکانیسمهای مشترک در سیستم عصبی و تعادلی بدن به یکدیگر مرتبط باشند.
- جنسیت: زنان بهویژه پس از سنین میانسالی، بیشتر از مردان مستعد ابتلا به BPPV هستند. تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی ممکن است نقش مهمی در افزایش این ریسک ایفا کنند.
- دیابت: افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، بهویژه کسانی که در مدیریت بیماری خود مشکل دارند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به BPPV قرار بگیرند. در این افراد، مشکلات گردش خون و آسیب به عصبها میتواند باعث بروز علائم سرگیجه شود.
مدیریت بیماریهای زمینهای در رشت برای کاهش خطر ابتلا به سرگیجه وضعیتی
بهطور کلی، درمان و مدیریت بیماریهای زمینهای مانند دیابت میتواند احتمال ابتلا به BPPV را کاهش دهد. به همین دلیل، افرادی که به دیابت یا میگرن مبتلا هستند، باید بهطور مرتب تحت مراقبتهای پزشکی قرار بگیرند و به کنترل وضعیت خود توجه ویژهای داشته باشند.
در کلینیک شنواییسنجی و تعادل سپهر در رشت، ما متخصصانی داریم که میتوانند با ارزیابی دقیق و راهکارهای درمانی مؤثر، به درمان سرگیجه وضعیتی شما بپردازند
مدیریت و درمان سرگیجه وضعیتی در رشت
شناخت علتهای سرگیجه وضعیتی خوشخیم پاروکسیسمال (BPPV) نخستین گام برای مدیریت این بیماری است. اگر از سرگیجه مکرر رنج میبرید، مانورهای درمانی تخصصی در کلینیک سرگیجه سپهر رشت میتوانند به شما کمک کنند.
این تکنیکهای درمانی با هدف بازگرداندن کریستالهای کلسیمی گوش داخلی به موقعیت صحیح طراحی شدهاند. بسیاری از مراجعان ما بلافاصله پس از درمان تسکین پیدا میکنند، اما در برخی موارد ممکن است تکرار جلسات برای بهبودی کامل لازم باشد.
با استفاده از روشهای علمی و امکانات پیشرفته کلینیک سپهر ، شما میتوانید علائم سرگیجه را کاهش دهید و به زندگی بدون اختلال بازگردید.
کلینیک سرگیجه سپهر در رشت : همراه شما برای تعادل بهتر
سوالات متداول ۴ دلیل تکان خوردن مایع گوش
BPPV چیست و چگونه بر زندگی تأثیر میگذارد؟
BPPV نوعی سرگیجه وضعیتی است که معمولاً با تغییر وضعیت بدن ایجاد میشود و میتواند باعث احساس چرخش یا عدم تعادل شود.
چه عواملی باعث BPPV میشوند؟
عواملی مانند ضربه به سر، افزایش سن، عفونتهای ویروسی و برخی عملهای دندانپزشکی یا جراحی گوش میتوانند باعث ایجاد این وضعیت شوند.
علائم رایج سرگیجه وضعیتی چیست؟
حملات ناگهانی سرگیجه، احساس چرخش محیط، حالت تهوع، عدم تعادل و گیجی از علائم شایع هستند.
تکان خوردن مایع گوش چیست و چگونه به سرگیجه مرتبط است؟
تکان خوردن مایع گوش معمولاً ناشی از جابجایی کریستالهای گوش داخلی است که به مغز سیگنالهای اشتباهی ارسال میکند و باعث سرگیجه میشود.
آیا سرگیجه وضعیتی خوشخیم خطرناک است؟
در حالی که سرگیجه وضعیتی خوشخیم (BPPV) مستقیماً خطرناک نیست، میتواند خطر سقوط یا آسیبدیدگی را افزایش دهد.
چگونه میتوان BPPV را تشخیص داد؟
متخصصان در کلینیک شنواییسنجی با استفاده از تستهای تعادلی و وستیبولار، میتوانند این بیماری را تشخیص دهند.
درمانهای مؤثر برای BPPV چیست؟
درمانهایی مانند مانور اپلی و تمرینات تعادلی، کریستالهای جابجا شده را به محل اصلی بازمیگردانند و سرگیجه را کاهش میدهند.
آیا درمان BPPV دردناک است؟
خیر، درمانهای BPPV معمولاً غیرتهاجمی و بدون درد هستند.
آیا تغییر سبک زندگی میتواند به کاهش علائم BPPV کمک کند؟
بله، مدیریت استرس، کنترل بیماریهای زمینهای مانند دیابت و انجام تمرینات منظم تعادلی میتواند به کاهش علائم کمک کند.
آیا در رشت مراکزی برای درمان سرگیجه وجود دارد؟
بله، کلینیک شنوایی و تعادل سپهر در رشت خدمات تخصصی برای تشخیص و درمان BPPV ارائه میدهد.
