همه چیز در مورد سرگیجه وضعیتی
سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم (BPPV) یکی از شایعترین علل سرگیجه محیطی است. برخلاف باور رایج که به آن تکان خوردن مایع گوش یا مشکل در گوش میانی گفته میشود، علت اصلی BPPV به جابجایی ذرات کریستالی کوچک در گوش داخلی مربوط است.
این وضعیت معمولاً در اثر تغییرات ناگهانی موقعیت سر یا حرکات سریع آن رخ میدهد. بسیاری از افراد ممکن است به اشتباه به دنبال درمان تکان خوردن مایع گوش یا داروی تکان خوردن مایع گوش باشند، در حالی که درمان صحیح BPPV شامل مانورهای حرکتی است.
در کلینیک سرگیجه سپهر در رشت، ما با تشخیص دقیق و ارائه درمان مناسب BPPV به بیماران کمک میکنیم تا از این مشکل رهایی یابند. این کلینیک خدماتی همچون نوار گوش یا همان آزمایش شنواییسنجی و VNG را برای بررسی دقیق وضعیت گوش داخلی ارائه میدهد.
علت ایجاد سرگیجه وضعیتی خوش خیم حمله ای
سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم (BPPV) ناشی از جابجایی ذرات کوچک به نام اتوکونیا است که به طور طبیعی در بخشهای خاصی از گوش داخلی قرار دارند. هنگامی که این بلورها از محل اصلی خود جدا میشوند و به یکی از کانالهای نیمدایرهای گوش منتقل میشوند و در نتیجه تعادل مایع درون این کانالها به هم میخورد و سرگیجه ایجاد میشود.
علائم BPPV خصوصاً هنگام جابجا شدن به سمت دیگر در حین خواب یا خم کردن سر به عقب رخ میدهد. دوره زمانی رخ دادن علائم بسیار کوتاه است و اگر بیمار بدون حرکت باشد، علائم به سرعت مرتفع میشوند. معمولاً پس از برطرف شدن علائم، فرد میتواند فعالیتهای روزمره خود را ادامه دهد و همراه با بیماری، نشانه دیگر عصبی یا شنوایی وجود ندارد.
ارگانهای وستیبولار در گوش داخلی ما که وظیفه حفظ تعادلمان را بر عهده دارند شامل اوتریکول و ساکول (اتولیتها) و سه مجرای نیم دایرهای هستند. ارگانهای اتولیتی حاوی ذرات بسیار ریز کریستالی شکلی هستند که شما را نسبت به نیروی جاذبه حساس میکنند.
همانطور که گفته شد به دلایل زیادی، این بلورها میتوانند از صفحه نگهدارنده شان جدا شوند هنگامی که آنها از جای خود کنده میشوند، میتوانند به یکی از کانالهای نیم دایره منتقل شوند (به خصوص در حالی که دراز کشیدهاید). این امر باعث میشود که تعادل مایع درون کانال نیم دایره به هم بخورد و فرد نسبت به تغییر وضعیت سر حساس شود و همین امر باعث احساس سرگیجه میشود.
سرگیجه وضعیتی حملهای خوش خیم غالباً در افراد 50 سال به بالا رخ میدهد، اما در هر سنی ممکن است دیده شود. BPPV در زنان بیشتر از مردان است و در فصل گرما بیشتر شایع است. آسیب به سر یا هر اختلال دیگر در اندامهای تعادلی گوش شما ممکن است شما را مستعد ابتلا به BPPV کند.
آیا سرگیجههای وضعیتی حملهای خوشخیم خطرناک هستند؟
BPPV به عنوان یک وضعیت غیرخطرناک شناخته میشود، اما در صورتی که با سرگیجه های مداوم یا نشانههای عصبی همراه باشد، نیاز به بررسیهای بیشتر دارد. بنابراین، مراجعه به یک کلینیک سرگیجه مانند کلینیک شنوایی و تعادل سپهر در رشت میتواند مفید باشد
عوارض سرگیجه های وضعیتی حملهای خوش خیم
اگرچه این بیماری ناخوشایند است، به ندرت عوارض جدی ایجاد میکند. یکی از خطرات این وضعیت، افزایش احتمال افتادن به زمین به دلیل عدم تعادل است که به خصوص در افراد مسن خطرناکتر است.
علائم تکان خوردن مایع گوش یا BPPV
- سرگیجه ناگهانی و کوتاهمدت که معمولاً کمتر از یک دقیقه طول میکشد.
- احساس چرخش محیط یا خود شخص.
- عدم تعادل که ممکن است منجر به زمینخوردن شود.
- حالت تهوع یا در موارد نادر استفراغ.
عوامل تشدید کننده :
- تغییر سریع وضعیت سر
- دراز کشیدن یا بلند شدن ناگهانی
- خم شدن یا چرخاندن سر
تشخیص سرگیجههای وضعیتی حملهای خوش خیم
پزشک شما ممکن است یک سری آزمایشات را برای مشخص کردن علت سرگیجه شما انجام دهد. در طول معاینه فیزیکی، پزشک احتمالاً به دنبال موارد زیر است:
- علائم و نشانههای سرگیجه که ناشی از حرکات چشم یا سر است و در کمتر از یک دقیقه کاهش مییابد
- سرگیجه با حرکات خاص چشم زمانی که به پشت دراز میکشید و سر خود را به یک طرف میچرخانید و کمی از لبه تخت معاینه قرار می گیرید، ایجاد میشود
- حرکات غیر ارادی چشمهای فرد بیمار از یک طرف به آن طرف
- ناتوانی در کنترل حرکات چشم
اگر پزشک شما نتواند علت علائم و نشانههای شما را پیدا کند، ممکن است آزمایشهای دیگری مانند موارد زیر را انجام دهد:
شنوایی سنجی :
تست شنواییسنجی، که به نوار گوش نیز معروف است، یکی از مهمترین ارزیابیهای شنوایی است که برای بررسی دقیق عملکرد گوش و تشخیص مشکلات شنوایی به کار میرود. در این آزمایش، میزان حساسیت شنوایی فرد به صداهای مختلف در فرکانسها و شدتهای گوناگون اندازهگیری میشود. نتایج این تست به شکل یک نمودار به نام ادیوگرام نمایش داده میشود که وضعیت شنوایی هر گوش را به تفصیل نشان میدهد.
ویدئونیستاگموگرافی(VNG) :
هدف از این آزمایش تشخیص حرکت غیر طبیعی چشم است. آزمایش VNG(که از دوربینهای کوچک استفاده میکند) با اندازهگیری حرکات غیر ارادی چشم در حالی که سر در موقعیتهای مختلف قرار گرفته یا تحریک اندامهای تعادل شما با آب یا هوا میتوانند به علت سرگیجه ناشی از بیماری گوش داخلی کمک کنند.
درمان تکان خوردن مایع گوش یا BPPV
متخصص شنوایی شناس برای درمان این بیماری از مانورهای حرکتی مختلفی استفاده میکند تا ذرات کریستالی شناور در مجرای نیم دایرهای را به جای اصلی خود در اوتریکول بازگرداند. برای درمان این بیماری ممکن است پزشک متخصص گوش، علاوه بر روش درمان با مانورهای حرکتی، مصرف داروهایی همچون بتاهیستین را توصیه کند.
در شرایط نادری که روشهای دیگر به نتیجه نرسد، پزشک ممکن است روش جراحی را توصیه کند که در این روش، از بستن استخوان برای مسدود کردن بخشی از گوش داخلی شما که باعث سرگیجه میشود استفاده میشود. این روش مانع از ایجاد عکس العمل کانال نیم دایره در گوش به حرکات ذرات یا به طور کلی حرکات سر میشود. میزان موفقیت در این نوع از عمل جراحی حدود 90٪ است. ما در کلینیک شنوایی سنجی و تعادل سپهر، با انجام مانورهای درمانی، سعی در بهبود علائم بیماران داریم.
در کلینیک شنوایی و تعادل سپهر در رشت، ما با بهرهگیری از جدیدترین روشهای مانور درمانی، به درمان موثر سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم (BPPV) کمک میکنیم. این روشها شامل مجموعهای از حرکات خاص سر و بدن است که به بازگرداندن کریستالهای جابجا شده به جایگاه اصلی خود در گوش داخلی کمک میکند. با ترکیب این مانورها و تکنیکهای پیشرفته شنواییسنجی و ارزیابیهای تعادلی مانند VNG، کلینیک ما خدمات جامعی برای تشخیص و درمان مشکلات تعادلی در رشت ارائه میدهد. اگر شما یا اطرافیانتان از علائم BPPV یا سرگیجههای مشابه رنج میبرید، مراجعه به کلینیک تعادل سپهر در استان گیلان میتواند اولین گام موثر در مسیر درمان باشد.
تکان خوردن مایع گوش یا BPPV چیست؟
تکان خوردن مایع گوش یا سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم (BPPV) یکی از رایجترین علل سرگیجه محیطی است که به دلیل جابجایی ذرات کریستالی کوچک (اتوکونیا) در گوش داخلی رخ میدهد. این ذرات وارد کانالهای نیمدایرهای میشوند و تعادل مایع گوش داخلی را به هم میزنند، که منجر به احساس سرگیجه میشود.
آیا تکان خوردن مایع گوش یا BPPV خطرناک است؟
این بیماری به طور کلی یک وضعیت غیرخطرناک است و بیشتر مواقع بدون عوارض جدی درمان میشود. با این حال، در صورت بروز علائم مداوم یا همراه با نشانههای عصبی، نیاز به ارزیابی دقیقتری توسط پزشک متخصص و یا شنوایی شناس وجود دارد.
درمان BPPV یا تکان خوردن مایع گوش چگونه انجام میشود؟
درمان BPPV معمولاً شامل انجام مانورهای حرکتی خاص توسط متخصص شنواییشناس است. این مانورها به بازگرداندن ذرات کریستالی به جایگاه اصلی خود در گوش داخلی کمک میکنند. در برخی موارد، پزشک ممکن است دارو یا حتی جراحی را پیشنهاد دهد.
تفاوت بین تکان خوردن مایع گوش و BPPV چیست؟
رخلاف باور رایج که برخی سرگیجهها را به “تکان خوردن مایع گوش” نسبت میدهند، BPPV ناشی از جابجایی ذرات کریستالی در گوش داخلی است، نه مایع گوش. درمان BPPV شامل مانورهای حرکتی است و نه درمان مایعات گوش.
کلینیک تعادل سپهر در رشت چه خدماتی ارائه میدهد؟
کلینیک تعادل سپهر در رشت، خدمات تخصصی در زمینه تشخیص و درمان BPPV و سایر اختلالات تعادلی ارائه میدهد. این کلینیک با استفاده از مانورهای درمانی، شنواییسنجی (نوار گوش)، ویدئونیستاگموگرافی (VNG) و دیگر روشهای پیشرفته به بیماران کمک میکند.
آیا BPPV در افراد مسن بیشتر رخ میدهد؟
بله، BPPV معمولاً در افراد بالای 50 سال شایعتر است، اما ممکن است در هر سنی نیز رخ دهد. زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا میشوند و در فصلهای گرم بیشتر مشاهده میشود.